Fikir olarak 2008 yılında yaratılan, Ocak 2009 itibarıyla açık kaynak yazılım olarak kullanıma açılan web tabanlı kripto para Bitcoin, bugün dünyanın en önemli gündem başlıklarından biri. Dün itibarıyla Wall Street’e de giren sanal paranın yaklaşık 10 yıllık bir geçmişi, pek bilinmeyen birçok ilginç özelliği ve hikâyesi var.

İlk işlem: 2 pizzaya 10 bin Bitcoin

Tarihteki ilk Bitcoin ile ödeme 2010 yılında Florida’daki bilgisayar programcısı Laszlo Hanyecz tarafından yapıldı. Papa John’s’tan iki pizza sipariş eden Hanyecz, karşılık olarak 10 bin Bitcoin ödedi.

Dokuz evin enerjisi

Bitcoin madenciliği insanların hayallerini süslüyor. Oysaki bugün her Bitcoin işlemi, ABD’de bir gün içinde dokuz evde kullanılan enerjinin toplamını gerektiriyor. Bitcoin madencileri sürekli olarak daha çok sayıda ve daha hızlı bilgisayarlar edinmek durumunda kalıyorlar.

Geri dönüşü yok

Bitcoin işlemleri geri döndürülemez. Bir kez gönderildi mi, onları geri almanıza -dolandırılmış bile olsanız- imkân yok. Her geçen gün geliştirilmesine rağmen işler reel para birimlerinde olduğu kadar kolay ilerlemiyor.

Sınırlı sayıda Bitcoin var

Dijital bir para olduğu için Bitcoin’in sınırsız sayıda olduğu düşünülebilir. Oysaki arz miktarının 21 milyon birimle sınırlandırılması daha tasarım aşamasındayken kararlaştırılmış bir özellik. 31 Mart 2017 itibarıyla kullanımda olan Bitcoin sayısı 16 milyon 246 bin birim kadardı. Piyasadaki Bitcoin’ler geçerliliğini 2140 yılında yitirecek.

İllegal alım-satımlarda tercih ediliyor

Bitcoin alanların ve gönderenlerin detaylarını bilmek imkânsız çünkü Bitcoin adresleri 34 alfa sayısal karakterden oluşuyor. Bu adreslerden yola çıkarak alıcı bulunamıyor. Hükümetler de dahil olmak üzere hiç kimse Bitcoin servetlerini bilemiyor, takip edemiyor. Bu nedenle yasa dışı işlemlerde de Bitcoin tercih ediliyor.

FBI müdahalesi

Geçen Ağustos ayında Federal Soruşturma Bürosu FBI, 160 milyon dolarlık Bitcoin yatırım hacmiyle dünyanın en büyük beş borsasından biri olan Rusya merkezli BTC-e’de bulunan fonların yüzde 45’ine el koydu. BTC-e yöneticisi Alexander Vinnik, ABD tarafından para aklama, siber suçlar, ve uyuşturucu kaçakçılığı gerekçeleriyle suçlandı.

BTC kabul eden ilk üniversite

Dünyanın Bitcoin ile harç ücreti kabul eden ilk üniversitesi, Güney Kıbrıs’taki University of Nicosia oldu. Japonya ise 1 Nisan 2017 itibarıyla Bitcoin’i legal ödeme yöntemi olarak kabul etti. Ağustos 2017 itibarıyla dünya çapında 55 ülkede bin 402 adet Bitcoin ATM’si vardı.

Satoshi Nakamoto ortaya çıkacak mı?

Bitcoin kimin tarafından yaratıldı, Satoshi Nakamoto takma isimli bu kişinin gerçek kimliği nedir halen bilinmiyor. Avusturyalı bilgisayar uzmanı Craig Wright, 2016’da Nakamoto’nun kendisi olduğunu iddia etmiş, adından epeyce söz ettirmiş, ancak vaat ettiği halde bu iddiasını kanıtlayamamıştı. Nakamoto’nun kim olduğunu belki de hiçbir zaman öğrenemeyeceğiz.

İlk milyarderler

Geçen hafta dünyanın ilk Bitcoin milyarderleriyle tanıştık. ABD’li ikiz kardeşler Cameron ve Tyler Winklevoss, Bitcoin’in değerinin 11 bin 800 doları görmesiyle birlikte, dünyanın ilk bitcoin milyarderleri oldular. Kardeşler, Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’e ünlü sosyal ağı kurma fikrini çalma suçlamasıyla dava açmı, Zuckerberg ile 65 milyar dolar alarak anlaşmışlardı. İkizlerin sanal para birimini 120 dolar değerindeyken satın almaya başladığı söyleniyor.

Yüksek volatilite

Bitcoin’deki volatilite endişe yaratıyor. 2017’ye bin doların altında bir değerle başlayan kripto para bunu defalarca katlayan ani çıkışlarla yürek hoplatıyor. Kimilerince, tehlikeli boyutta şişme gözlemlenen bir balon olarak nitelendiriliyor.